Kesatuan Sekerja

Kebebasan untuk Menyertai dan Membentuk Kesatuan Sekerja

Menurut Perlembagaan Persekutuan, semua orang berhak untuk membentuk persatuan dan Akta 262 dan 177 adalah perundangan yang boleh dirujuk berkenaan kesatuan sekerja.

Kesatuan sekerja adalah apa-apa pertubuhan atau gabungan orang-orang kerja atau majikan-majikan iaitu orang-orang kerja di mana tempat pekerjaan mereka adalah di Malaysia Barat, Sabah atau Sarawak, mengikut mana yang berkenaan, atau majikan-majikan yang mengambil kerja orang-orang kerja di Malaysia Barat , Sabah atau Sarawak mengikut mana yang berkenaan sama ada ia adalah secara tetap atau sementara.

Mengikut Akta Perhubungan Perusahaan 1967, pekerja di Malaysia mempunyai hak untuk membentuk dan menyertai kesatuan. Majikan tidak boleh melarang pekerja daripada menyertai kesatuan dan meletakannya sebagai syarat dan terma pekerjaan. Mereka juga tidak boleh enggan mengupah seseorang atas alasan keahlian pekerja tersebut dalam kesatuan ataupun tiada diskriminasi boleh dilakukan ke atasnya menggunakan alasan yang sama. Pekerja juga tidak boleh diugut untuk hilang pekerjannya atau dibuang kerja jika pekerja bercadang untuk melibatkan diri dengan aktiviti kesatuan. Pada masa yang sama orang lain termasuk majikan juga tidak boleh dipaksa untuk melibatkan diri dengan aktiviti kesatuan.

Setiap kesatuan hendaklah didaftarkan dengan Ketua Pengarah Kesatuan Sekerja di mana permohonan hendaklah dibuat dengan adanya tanda tangan sekurang-kurangnya 7 orang ahli. Kemudian, pihak Ketua Pengarah Kesatuan Sekerja akan mengeluarkan sijil pendaftaran di mana kuasa kelulusan permohonan adalah bergantung pada budi bicaranya. Kesatuan hanya berhak mendapatkan hak yang tertulis apabila ia didaftarkan.

Sumber: Perkara 10 Perlembagaan Persekutuan, Seksyen 2, Bahagian III dan IV Akta Kesatuan Sekerja 1959 dan Seksyen 4-5 Akta Perhubungan Perusahaan 1967

Kebebasan Perundingan Kolektif

Untuk terlibat dengan serikat dan rundingan, kesatuan sekerja mestilah berdaftar dengan Ketua Pengarah berkaitan serta pengiktirafan daripada majikan. Akta Perhubungan Perindustrian 1967 menetapkan syarat-syarat yang perlu dipatuhi untuk pengiktirafan kesatuan sekerja. Kesatuan sekerja boleh mendapatkan pengiktirafan dengan memberi notis kepada majikan tuntutan pengiktirafan. Dalam tempoh masa 21 hari, majikan dikehendaki untuk mengiktiraf atau memaklumkan kesatuan sekerja sebab tidak memberikan pengiktirafan. Sekiranya majikan itu tidak bertindak balas dalam tempoh 21 hari atau memutuskan untuk tidak memberi pengiktirafan, kesatuan sekerja boleh melaporkan perkara ini kepada Ketua Pengarah Perhubungan Perusahaan dalam masa 14 hari. Ketua Pengarah boleh menentukan keesahan kesatuan sekerja untuk mewakili pekerja dan menentukan peratusan pekerja (yang merupakan ahli kesatuan sekerja yang menuntut) melalui undi rahsia. Sebaik sahaja maklumat ini tersedia, Ketua Pengarah akan memaklumkan kepada Menteri Sumber Manusia yang akan memberikan keputusan muktamad mengenai tuntutan pengiktirafan.

Apabila kesatuan sekerja diberi pengiktirafan, mana-mana pihak boleh mengundang pihak lain untuk memulakan perundingan kolektif. Undangan ini adalah secara tertulis dan mungkin termasuk satu atau lebih dari usulan berikut: penyediaan latihan untuk meningkatkan kemahiran dan pengetahuan para pekerja; komisyen untuk semakan tahunan; dan komisyen untuk sistem imbuhan berasaskan prestasi.

Sekiranya undangan perundingan secara kolektif telah ditolak atau tidak diterima dalam masa 14 hari atau apabila perundingan kolektif belum dimulakan dalam tempoh 30 hari dari tarikh penerimaan balasan, pihak yang membuat undangan itu boleh memberitahu Ketua Pengarah  secara bertulis untuk tindakan selanjutnya.

Perjanjian kolektif hendaklah dilakukan secara bertulis dan ditandatangani oleh semua pihak dalam perjanjian. Perjanjian kolektif menetapkan syarat-syarat perjanjian termasuk nama-nama pihak-pihak; tempoh perjanjian (tidak boleh kurang daripada tiga tahun); langkah untuk pengubahsuaian dan penamatannya; dan tatacara penyesuaian terhadap apa-apa persoalan yang mungkin timbul berkenaan pelaksanaan atau tafsirannya. Terma atau syarat dalam perjanjian kolektif yang kurang baik daripada yang diperuntukkan di bawah undang-undang adalah batal dan tidak sah. Salinan perjanjian yang ditandatangani hendaklah disatukan secara bersama oleh pihak-pihak kepada Pendaftar dalam masa satu bulan selepas berkuatkuasa.

Sumber: Seksyen 9 & 13-17 Akta Perhubungan Perusahaan 1967

Hak untuk Mogok

Definisi mogok telah tertulis di dalam perundangan seperti Akta Perhubungan Perusahaan serta Akta Kesatuan Sekerja. Perbuatan perusahaan(industrial) adalah termasuk mogok, lockouts dan piket di mana mogok hanya boleh berlaku jika:

a)     Telah mendapat persetujuan daripada ahlinya melalui undi rahsia (sekurang-kurangnya dua pertiga daripada jumlah keseluruhan)

b)     Telah menunggu sekurang-kurangnya 7 hari untuk diluluskan selepas menghantar keputusan undi rahsia kepada Ketua Pengarah

c)     Mencadangkan adakan mogok yang selari dengan peruntukan berkaitan

Mogok serta lockouts boleh dianggap tidak sah di sisi undang-undang jika ia adalah bertentangan dengan Akta Perhubungan Perusahaan atau objektifnya adalah tidak kena mengena dengan perkara berkaitan dengan masalah-masalah yang dipertengahkan antara pekerja dan lain-lain. Untuk bidang pekerjaan yang utama, notis yang diperlukan untuk mogok adalah lebih lama iaitu selama 21 hari di mana Akta Perhubungan Perusahaan boleh dirujuk.

Piket secara damai yang bertujuan untuk mendapatkan atau menghubungi maklumat, atau menyuruh atau memaklumkan pekerja untuk bekerja atau sebaliknya adalah dibenarkan.Walaubagaimana pun, ia bukanlah satu pengantaraan yang boleh digunakan oleh pekerja sewenang-wenangnya seperti mengugut seseorang apa-apa perbuatan yang mendorong kepada terjejasnya keamanan.

Mereka yang menyediakan bantuan keewangan di dalam mogok serta lockout yang tidak sah, boleh dikenakan hukuman 6 bulan penjara atau denda tidak melebihi RM 500 atau kedua-duanya jika didapati bersalah.

Sumber: Seksyen 25 A Akta Kesatuan Sekerja 1959; Seksyen 38-50 Akta Perhubungan Perusahaan 1967